Montfoort.
Aan de noordzijde staat bij de oude overgang over de Hollandse IJssel de IJsselpoort, een eenvoudig rechthoekig poortgebouw. In de eerste helft van de zestiende eeuw werd het stadhuis er tegenaan gebouwd, vlak achter de muur. Het gebouw stak er hoog bovenuit, waaruit ook kan worden geconcludeerd dat er van een belangrijke verdedigingsgordel geen sprake meer was. Beide andere stadspoorten, de Heeswijker en de Willeskopperpoort, zijn in negentiende eeuw gesloopt. Aan de veldzijde van de poort bevindt zich een tympaan met daarin het stadswapen van Montfoort . Het tympaan dateert van 1781, toen de IJsselpoort flink werd gerenoveerd. Het stadje werd in de vijftiende eeuw ommuurd, doch het schijnt in de zestiende eeuw reeds de strategische betekenis te hebben verloren.
IJsselpoort.
Op de zuidwestelijke hoek van de ommuring, waarvan aan die zijde nog belangrijke resten bewaard bleven, staat op de muur een molen, die reeds in 1538 als dwangmolen wordt genoemd. In de jaren 1963-1965 is de poort evenals het stadhuis gerestaureerd naar een ontwerp van Y. Kok. De architect probeerde toen de poort enigszins terug te brengen naar de oorspronkelijke staat, maar door het ontbreken van alle benodigde gegevens is dit maar ten dele gelukt. In de ruimte boven de poort zetelden vroeger de officieren van de schutterij, die in 1787 werd opgeheven. vanaf 1894 werd er een museum voor oudheden gevestigd, dat echter in de loop van de 20e eeuw ter ziele is gegaan.
