Harderwijk.
Of de Vanghenpoort past in de serie stadspoorten in dit overzicht is discutabel maar omdat de poort onderdeel is gaan uitmaken van de poorten in een stadsmuur wordt hij toch vermeld.
De Vanghenpoort dankt zijn naam aan het gebruik als stadsgevangenis die in de poort lange tijd was gevestigd nadat de doorgang in 1450 was dichtgemetseld.
Omstreeks 1315 bouwde de graaf van Gelre op deze plaats een woning die zeer waarschijnlijk uitgroeide tot een stadskasteel. Dit gebouw werd later het Oude Blokhuis genoemd. In 1393 stond de hertog van Gelre zijn kasteel af aan het stadsbestuur van Harderwijk. Tegenwoordig herinneren alleen de straatnamen Blokhuissteeg en Burgtstraat nog aan de plaats van de oude grafelijke burcht.
Op de stadsplattegrond van Jacob van Deventer is Harderwijk voorzien van een stadsgracht, het kasteel is dan al niet meer aanwezig en de Zuiderzeepoort van het kasteel de Vanghenpoort is omgebouwd tot een van de muurtorens.
Vanghenpoort.
Tussen 1820 en 1941 werd de poort het ‘Snarthuus of Soephuis.’ genoemd. Hier werd soep uitgedeeld aan de armen van de stad. In de vloer bevindt zich nog steeds een houten luik met daaronder een gigantische soepketel van maar liefst 1200 liter. De in de grond verzonken soepketel is de enige bewaard gebleven ketel van Nederland in een poortgebouw.
In de jaren tachtig van de vorige eeuw was het gebouw niet veel meer dan een bouwval. De Vanghenpoort heeft pas in 1982 zijn huidige staat verkregen met een extra woonverdieping en aan de linker zijde aan de stadszijde een bakstenen toegangstrap. Voor die tijd was het een hoge bakstenen schuur met schilddaken, zonder poortdoorgang, maar wel met een enkelvoudige houten toegangsdeur in de voorgevel. Tijdens de ingrijpende restauratie werden twee dubbele bogen met een sleuf ontdekt waar ooit een valdeur heeft gezeten. Momenteel is de poort in gebruik als woonhuis.
